ทำความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับ Relay

เรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับระบบ Relay ใน Nostr กันครับ นี่เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ Nostr ทำงานได้ และมันก็ทำหน้าที่คล้ายๆ กับเป็นเซิร์ฟเวอร์หลังบ้านของ Nostr นั่นเอง

เริ่มต้นทำความเข้าใจอย่างง่าย

เราจะเริ่มต้นด้วยการจินตนาการว่า Nostr เป็นเมืองที่มีผู้คนจำนวนมากที่ต้องการจะสื่อสารกัน แต่ทุกคนต่างก็อยู่ห่างกันไกลเหลือเกิน ทำให้พวกเขาไม่สามารถสื่อสารกันได้โดยตรง ดังนั้น.. เราก็เลยต้องการสิ่งที่เรียกว่า "Relay" หรือ "สถานีเชื่อมต่อ" ที่จะช่วยส่งข้อมูลจากคนหนึ่งไปยังคนอื่นๆ

ในบริบทของ Nostr นั้น.. Relay คือเซิร์ฟเวอร์ที่รับข้อมูล (หรือ "notes" ที่เราโพสต์) จากไคลเอนต์หนึ่งและส่งต่อไปยังไคลเอ็นต์อื่นๆ ที่ต้องการข้อมูลนั้น ดังนั้น.. คุณสามารถจินตนาการเปรียบเทียบได้ว่า Relay เป็นเหมือนที่ทำการไปรษณีย์ที่คอยรับจดหมายจากคนหนึ่งแล้วก็ทำหน้าที่ในการส่งต่อไปยังคนอื่นๆ

https://i.imgur.com/qKEXUWM.png

แต่ Relay ใน Nostr มีความพิเศษที่มากกว่าแค่ที่ทำการไปรษณีย์ทั่วไป นั่นคือ.. มันไม่มีการควบคุมหรือการเซ็นเซอร์ ทุกคนในระบบสามารถสร้างและรัน Relay ของตนเองได้ ทำให้เครือข่ายของ Nostr มีความเป็นธรรมและเป็นกลาง ไม่มีใครสามารถควบคุมหรือจำกัดการสื่อสารของใครได้

แล้วการทำงานของ Relay ใน Nostr เป็นอย่างไร?

มาลองจินตนาการว่าคุณมีข้อความที่ต้องการส่งไปยังเพื่อนของคุณ คุณจะสร้าง "note" และส่งไปยัง Relay ที่คุณเชื่อถือซึ่งคุณได้ทำการเพิ่มการเชื่อมต่อเอาไว้กับบัญชีของคุณ Relay จะรับ "note" นั้นและส่งต่อไปยัง Relay อื่นๆ ในเครือข่าย จนกระทั่ง "note" นั้นถึงมือเพื่อนของคุณในที่สุด

จะเห็นได้ว่า.. ความสำคัญของ Relay คือ มันช่วยทำให้การสื่อสารใน Nostr สามารถเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องมีเซิฟเวอร์ตัวกลาง ไม่ว่าคุณจะอยู่ที่ไหนบนโลก คุณก็สามารถสื่อสารกับคนอื่นๆ ได้ผ่าน Nostr ด้วยความช่วยเหลือจาก Relay นั่นเอง

Relay คืออะไร?

Relay ใน Nostr ทำหน้าที่รับข้อความจากไคลเอนต์ Nostr และอาจจะเก็บข้อความเหล่านั้นไว้ หรือส่งต่อข้อความเหล่านั้นไปยังไคลเอนต์อื่นๆ ที่เชื่อมต่อกันอยู่ทั่วโลก การพัฒนาในโลกของ Relay กำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว จึงคาดว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นตามมาอย่างมากในอนาคต เราควรทราบเอาไว้ว่า Nostr เป็นระบบที่ไม่มีศูนย์กลาง และการส่งต่อข้อมูลนั้นขึ้นอยู่กับ Relay ในการเก็บและดึงข้อมูลจากกันและกัน ถ้าคุณสังเกตพบว่าไคลเอนต์ Nostr ของคุณทำงานช้า สาเหตุส่วนใหญ่เป็นเพราะ Relay ที่คุณใช้หรือเชื่อมต่ออยู่นั่นเอง ซึ่งอาจจะดีกว่าหากคุณเพิ่ม Relay ให้มากขึ้น (หรือลบบางอันที่ไม่มีประสิทธิภาพ) ในไคลเอนต์ของคุณ

Relay ที่ใช้ได้ฟรี และ Relay ที่เก็บค่าบริการ

ในปัจจุบัน มี Relay ที่ใช้ได้ฟรีๆ อยู่มากมาย แต่เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการรัน Relay (สำหรับการประมวลผล การจัดเก็บ และบริหารจัดการแบนด์วิดธ์) หลายคนจึงคาดว่า Relay แบบเก็บค่าบริการจะกลายเป็นมาตรฐานในอนาคต ข้อดีหนึ่งของการใช้ Relay แบบเสียตังค์ในตอนนี้ คือ สัญญาณการเชื่อมต่อที่สูงและไหลลื่นของไคลเอนต์และ note ซึ่งใน Relay แบบนี้ "proof of work" สำหรับการเข้าถึง Relay ที่เก็บค่าบริการ คือสิ่งที่ช่วยให้บัญชีสแปมไม่สามารถรบกวนเครือข่ายได้

https://i.imgur.com/UE2tiHi.png

Relay ที่เก็บค่าบริการที่ได้รับความนิยม

คุณสามารถหารายการอัปเดตของ Relay ที่เก็บค่าบริการพร้อมรายละเอียดราคาและผู้ดำเนินการได้ที่ Relay Exchange: https://nostr.how/en/relays

เราจะหารายการของ Relay ทั้งหมดได้ที่ไหน?

แหล่งที่ดีที่สุดสำหรับการเรียกดูและประเมินความเร็วของ Public relay ที่รู้จักกันดีคือ Nostr.watch site: https://nostr.watch/

จะเกิดอะไรขึ้นถ้า Relay ที่เราใช้ทั้งหมดหยุดทำงาน?

ถ้า Relay ทั้งหมดที่คุณใช้เกิดตออฟไลน์ไป โพสต์ของคุณทั้งหมดจะไม่สามารถดึงข้อมูลได้ นี่เป็นเหตุผลหนึ่งที่ Nostr อนุญาตให้ไคลเอนต์สามารถเชื่อมต่อเข้ากับ Relay หลายๆ ตัวได้ – สิ่งนี้ช่วยให้เรามั่นใจในการสำรองข้อมูล นอกจากนี้ ถ้าคุณค่อนข้างกังวลในความเป็นส่วนตัว ไม่ต้องการโดนเซ็นเซอร์ คุณก็สามารถศึกาษาค้นคว้าและควรรัน Relay ส่วนตัวของคุณเอง (Private relay)

เราควรรัน Relay ของตัวเองหรือไม่?

สำหรับผู้คนส่วนใหญ่ คงต้องตอบว่าไม่ เพราะมันไม่คุ้มกับความยุ่งยากที่คุณต้องเจอ แต่หากคุณพอจะมีทักษะและความเข้าใจทางเทคนิค และต้องการให้การพูดคุยของคุณไม่มีใครสามารถเซ็นเซอร์ได้เลย หรือต้องการรัน Relay ส่วนตัวสำหรับกลุ่มเล็กๆ ของตัวเอง คุณสามารถทำได้และควรรัน Relay ของคุณด้วยตัวเอง

อย่างที่ Jakk Gooday พึ่งโพสต์ไปวันก่อน ผู้รัน Public relay ที่ให้เราเชื่อมต่อได้ฟรีในตอนนี้ สามารถล้างข้อมูลของผู้ใช้ Nostr ออกจากฮาร์ดดิสของตัวเองได้หากมันเต็มขึ้นมา หรือหมดแพสชั่นเลิกทำเมื่อไหร่ก็ได้ เบื้องต้นคุณอาจต้องคอยบริหารจัดการ นำเข้า-น้ำออก Public relay ในไคลเอนต์และบัญชีของคุณด้วยตัวเองอย่างสม่ำเสมอ หมั่นตรวจสอบประสิทธิภาพของ Relay แต่ละเจ้าเป็นระยะๆ ดังนั้นการศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับการรัน Private relay อาจเป็นเรื่องที่จำเป็นในอนาคต เพราะในความเป็นจริง คุณไม่จำเป็นต้องเปิดการทำงานของมันตลอดเวลา เพียงแต่เปิดขึ้นมาเพื่อทำการสำรองข้อมูลของตัวเองเป็นระยะๆ ก็เพียงพอแล้ว

การรัน Relay ด้วยตัวเองจะทำให้คุณมั่นใจได้ว่าคุณจะมีสำเนาของโพสต์และการโต้ตอบทั้งหมดใน Nostr ของคุณตลอดเวลา ในขณะนี้เรากำลังทำคู่มือสำหรับสิ่งนี้ นี่คือคู่มือจาก Andre Neves เกี่ยวกับวิธีการตั้งค่า Relay Nostr https://andreneves.xyz/p/set-up-a-nostr-relay-server-in-under

https://i.imgur.com/QmrjkYb.png เรียบเรียงจากต้นฉบับ: https://nostr.how/en/relays